1- عملیات پدافندی خرمشهر (حماسه 34 روز مقاومت)

در شهریورماه 1359، با تشدید تحرکات و تجاوز ارتش عراق به نقاط مرزی، گروههای تکاور دریایی با اجرای عملیات گشت­زنی در مرز شلمچه فعالیت نیروهای دشمن را تحت مراقبت قرار دادند. در 31/6/1359، نیروهای رژیم بعث عراق به منظور تصرف خرمشهر و آبادان هجوم گسترده­ای را در محور شلمچه-خرمشهر آغاز کردند. با شروع این حمله، یک یکان تکاور دریایی که از قبل در خرمشهر مستقر بود، بلافاصله با توان اندک به شلمچه اعزام شد و با اجرای کمین و شکار تانک­ها، تلاش گسترده­ای را جهت مقابله با دشمن و کند کردن پیشروی وی آغاز کرد.

همزمان با تجاوز دشمن، گردان یکم تکاور دریایی از بوشهر به خرمشهر اعزام و در بامداد 1/7/1359 با نهایت اقدامات تأمینی در خرمشهر مستقر گردید. پس از انجام شناسایی از محورهای پیشروی دشمن و کسب آمادگی­های لازم، یکان­های تابعه گردان در مناطق مسئولیت واگذاری با اجرای تک­های ایذایی و تاخت به مناطق تجمع دشمن، اجرای عملیات تاخیری و کمین، پیشروی دشمن را سد و در برخی محورها کند نمودند که یک نمونه آن اجرای تاخت به منطقه تجمع عناصری از لشگر 3 زرهی عراق در حوالی پل نو بود که با شرکت یکانی از گردان یکم تکاور دریایی و نفرات داوطلب گروه فدائیان اسلام اجرا گردید که در این عملیات تعدادی از نیروهای دشمن به هلاکت رسیدند و تعدادی از تانک­ها و خودروهای دشمن منهدم گردیدند.

با توجه به شدت درگیری، تلفات وارده و فرسایش نفرات در نبرد مداوم، یک گردان تکاور دریایی سبک از مرکز آموزش تکاوران دریایی منجیل سازماندهی و در تاریخ 21/7/59 در حالی که تانک­های دشمن در سه راهی اهواز، آبادان مستقر بودند، وارد آبادان شد. یکان مذکور گردان یکم تکاور دریایی را تعویض و پدافند از خرمشهر را بعهده گرفت. از این تاریخ، شدت و روش درگیری با دشمن به حدی می­رسید که یکی از افسران عراقی پس از اسارت گفته بود : «ما یکانهای پدافندی در منطقه را یک تیپ تکاور دریایی تقویت شده با یکانهای زرهی تصور می­کردیم». پس از محاصره نزدیک خرمشهر در اثر تشدید حملات دشمن که از حجم سنگین آتش توپخانه و سایر جنگ افزارها برخوردار بود، تنها مدافعین خرمشهر را یکان کوچکی متشکل از نیروهای تکاور دریایی و نیروهای مردمی با تجهیزات ابتدایی تشکیل می­دادند که توانستند مدت 34 روز در برابر متجاوز مقاومت نمایند .

عملیات پدافندی خرمشهر که حاصل 34 روز نبرد شدید و خونین بود، موجب گردید تا دشمن به رغم برخورداری از توان رزمی برتر، تلفات و ضایعات سنگینی را متحمل گردد و نتواند طبق طرح پیش­بینی شده یعنی اشغال 3 روزه خرمشهر و آبادان به سرعت و به سهولت به اهداف خود دست یابد. با وجود اینکه لشگر 3 زرهی با عبور از رودخانه کارون تا نزدیکی جاده ماهشهر-آبادان پیشروی کرد، اما ادامه پیشروی آن به طرف آبادان با پدافند یکانهای تکاور دریایی در ایستگاههای 7 و اسکله 12 آبادان متوقف گردید . اگر چه ، دشمن تلاش کرد در منطقه ذوالفقاریه از رودخانه بهمنشیر عبور کرده و به آبادان نفوذ نماید اما با واکنش به موقع مدافعین آبادان ، دشمن با تحمل تلفات زیاد و از دست دادن تعداد قابل ملاحظه­ای تجهیزات سنگین وادار به عقب نشینی شد که این عقب نشینی سرآغاز شکست‌های پی‌در‌پی دشمن متجاوز و درواقع نقطه عطفی در روند جنگ تحمیلی بحساب می‌آید. در این مدت، بالگردها و هواناوهای نداجا به علت قطع جاده ماهشهر-آبادان در نهایت ایثار و فداکاری پشتیبانی مداومی را برای نیروهای مستقر در آبادان فراهم نمودند.

2- عملیات پدافندی و آفندی در محور ماهشهر-آبادان

نیروهای بعثی پس از عدم موفقیت در عملیات عبور از رودخانه بهمنشیر در کوی ذوالفقاریه و عقب‌نشینی به سمت شمال شرقی آبادان، در جنوب جاده ماهشهر-آبادان تن به پدافند دادند. گردان یکم تکاور دریایی پس از رها شدن از مأموریت آبادان با استفاده از کارکنان مرکز آموزش تکاوران دریایی، بازسازی و با تشکیل گروه رزمی تکاوران یکانی از ژاندارمری به منظور جلوگیری از پیشروی احتمالی نیروهای دشمن به سمت جنوب و محاصره مجدد آبادان، در کیلومتر 5 جاده آبادان-ماهشهر و منطقۀ میدان تیر آبادان مستقر گردیدند .

 در عملیات پدافندی در محور ماهشهر-آبادان، گروه رزمی تکاوران دریایی با اجرای آتش جنگ‌افزارهای سنگین و توپخانه و تقرب به دشمن با ایجاد خاکریزهای متعدد نقش موثری را در تثبیت و انهدام نیروهای دشمن ایفا نمود، گروه رزمی تکاوران دریایی با شرکت سایر نیروهای مستقر در منطقه در تاریخ 14/4/1360 عملیات آفندی را به منظور انهدام نیروها و پاکسازی منطقه جنوب جاده ماهشهر- آبادان با موفقیت اجرا نمود که این عملیات مقدمات لازم را برای اجرای عملیات ثامن الائمه فراهم ساخت.

3- عملیات بیت المقدس

پس از طرح‌ریزی عملیات بیت المقدس، مأموریت پشتیبانی عبور نیروهای تحت کنترل عملیاتی قرارگاه­های نصر، فتح و قدس از رودخانه‌های کارون و کرخه­کور و مسئولیت پدافند از منطقه عملیاتی آبادان به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران واگذار گردید.

3-1- پشتیبانی عملیات عبور از رودخانه

به منظور پشتیبانی یکانهای هجومی عبور کننده از رودخانه­های کارون و کرخه کور، قرارگاه عملیاتی نداجا در تاریخ 1/2/1361 در لشگر زرهی اهواز تشکیل گردید. قرارگاه مذکور با سازماندهی 3 گروهان شناور هجومی شامل 300 فروند قایق که توسط کارکنان تکاور دریایی، تفنگدار دریایی و ملوان هدایت می­شدند، در این میان یک دسته غواص و سایر عناصر مورد نیاز، مأموریت پشتیبانی از عملیات عبور از رودخانه قرارگاههای تحت فرماندهی عملیاتی قرارگاه کربلا را عهده­دار شد. گروهانهای شناور هجومی پس از آموزش و کسب آمادگی­های لازم و توجیه شدن با مأموریت در پشتیبانی قرارگاه­های نصر، فتح و قدس قرار گرفتند.

 با آغاز عملیات در تاریخ 10/2/1361، یکانهای شناور هجومی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران رده­های هجومی یکان­های تحت امر قرارگاه­های نصر و فتح، که مسئولیت تأمین سر پل در غرب رودخانه کارون را بر عهده داشتند را با تجهیزات سبک و مهمات مربوطه از رودخانه عبور دادند. در مدت عملیات، غواصان نداجا نیز ضمن همکاری با یکانهای مهندسی نزاجا در استقرار پل‌ها، وظایفی نظیر بازیابی خودروها، تخلیه اجساد و تجهیزات از رودخانه کارون را اجرا نمودند. در عملیات بیت المقدس، یکانهای شناور هجومی آبخاکی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نقش مؤثری را در پشتیبانی و موفقیت عملیات قرارگاه­های عملیاتی نصر و فتح ایفا نموده به طوری که در ساعات اولیه عملیات حدود 15000 نفر از رده ­های هجومی تیپ­ها و لشگرهای تحت امر قرارگاه­های مذکور را زیر آتش سنگین متجاوز در منطقه سر پل پیاده نمودند.

3-2- عملیات در منطقه آبادان

به علت شرکت یکانهای عمده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در عملیات عبور از رودخانه در منطقه اصلی عملیات بیت المقدس، مأموریت کلی پدافند از آبادان به منطقه سوم دریایی خرمشهر واگذار گردید و تیپ نیروهای هوابرد نزاجا به عنوان احتیاط در کنترل عملیاتی منطقه مذکور قرار گرفت.منطقه سوم دریایی خرمشهر با به کار بردن یک گردان تکاور دریایی، دو گردان تفنگدار دریایی و گروه رزمی آبادان-خرمشهر، تیپ نیروهای ویژه هوابرد، یکان ژاندارمری و یکان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آبادان و خرمشهر ضمن پدافند از جزیره آبادان، با اجرای آتشهای ایذایی بر روی مواضع دشمن در سرتاسر کرانه دور اروند رود و اجرای عملیات نفوذی به سواحل دشمن، یکانهای ارتش بعث مستقر در غرب اروند‌‌رود را در منطقه زمین گیر و با شروع عملیات بیت المقدس با اجرای آتش سنگین و مداوم، خطوط عقب نشینی نیروهای دشمن از طریق خرمشهر را قطع نمود. همزمان با ورود نیروهای خودی از مناطق شرقی و شمالی به داخل خرمشهر، گردان تکاور دریایی با عبور از رودخانه کارون و درگیر شدن با یکانهای دشمن در سواحل جنوبی خرمشهر، آنان را از منطقه بیرون رانده و بخش ساحلی خرمشهر را پاکسازی نمود . در عملیات هجومی گردان تکاور دریایی به خرمشهر نیز تعدادی از نفرات دشمن کشته شدند و 150 نفر هم به اسارت در آمدند که بوسیله قایق به آبادان تخلیه شدند.

4- عملیات‌ پدافندی درکرانه­های اروند‌‌رود

پس از اشغال خرمشهر توسط متجاوزین بعثی و احتمال عبور نیروهای دشمن از اروند‌رود به‌ منظور تصرف جزیره آبادان، مأموریت پدافند از کرانه­های اروند‌رود به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران محول گردید. در اجرای این مأموریت، نداجا با تشکیل گروه رزمی آبادان-خرمشهر و با به کار بردن یکانهای تکاور دریایی و تفنگدار دریایی و استقرار آنان در پایگاه دریایی خرمشهر، جزیره مینو، منطقه دیری فارم و خسرو آباد، ایستگاههای شهید اولاد،‌ نهنگ، نهنگ1 و پدافند از جزیره آبادان را تا سال 1365 هدایت نمود.

 در مدت عملیات پدافندی از جزیره آبادان، یکانهای مذکور با اجرای آتش سنگین و مداوم بر روی مواضع دشمن، تلفات و ضایعات سنگینی را به آنان وارد نمودند و از نفوذ نیروهای ویژه و غواصان دشمن که قصد نزدیک شدن به سواحل جزیره آبادان را داشتند، ممانعت بعمل آوردند.

5- عملیات خیبر

عملیات خیبرکه از تاریخ 3/12/1362 در منطقه هور الهویزه با هدف تصرف جزایر مجنون شمالی و جنوبی و تهدید بصره انجام گرفت، نداجا با بکار بردن یکانهای پروازی و هواناو، پشتیبانی ترابری عده­ها، تجهیزات، جنگ­افزارها و مهمات و همچنین تخلیه شهدا، مجروحین و اسراء را فراهم نمود. با وجود اینکه، منطقه عملیاتی خیبر به علت وضعیت جغرافیایی خاص محدودیت­های زیادی را برای پرواز بالگردها و حرکات هواناوها بوجود می­آورد، اما بالگردها و هواناوهای نداجا با پرواز و حرکات شبانه در مناطق باتلاقی و نیزارهای انبوه و مرتفع و زیر آتش سنگین مداوم توپخانه­ و تک­های مستقیم هواپیماها و بمباران شیمیایی دشمن توانستند با موفقیت مأموریتهای واگذاری را اجرا نمایند. همچنین در این عملیات، کارکنان هواناو در احداث پل خیبر، لوله کشی به جزایر مجنون و احداث جاده خیبر شرکت فعال داشتند و به جهادگران بسیجی مساعدت نمودند. در مدت عملیات خیبر، بالگردها و هواناوها توانستند بیش از 2000 تن مهمات و جنگ افزار، 251 دستگاه خودرو و 27000 رزمنده و 2300 شهید و مجروح را ترابری نمایند. شرکت یکانهای پروازی و بویژه هواناوهای نداجا درعملیات خیبر و انجام عملیات در بدترین شرایط موجب گردید تا پشتیبانی­های مورد نیاز با سرعت بسیار زیاد و کمترین تلفات انجام گرفته و با ورود نیروهای تازه نفس و تجهیزات به منطقه، مداومت عملیات جهت کسب موفقیت حفظ گردد.

 6- عملیات بدر

عملیات بدر در تاریخ 20/12/1363 به منظور تداوم عملیات خیبر و قطع محور العماره-بصره و تهدید بصره اجرا گردید. بدلیل کارآیی بسیار زیاد هواناوها در مناطق باتلاقی و نیزارها، هواناوهای نداجا با وجود موانع متعدد و پیچیده در سرتاسر منطقه، فعالیت­های گسترده­ای را در پشتیبانی از رزمندگان اسلام انجام دادند. در نتیجه این پشتیبانی به ویژه در محور پل «خندق» نیروهای خودی توانستند به سرعت خطوط پدافندی دشمن را در هم شکسته و خود را به بزرگراه العماره-بصره برسانند. در این عملیات هواناوها توانستند 2165 رزمنده، 240 اسیر، 217 قبضه جنگ افزار سنگین، 130 تن مهمات و 20 دستگاه ماشین آلات سنگین مهندسی را ترابری نمایند.

 7- عملیات والفجر 8

با توجه به اینکه شبه جزیره فاو که تنها راه ارتباطی عراق با دریا است و به لحاظ نظامی، اقتصادی و سیاسی از اهمیت زیادی برای آن کشور برخوردار بود، تصرف این منطقه توسط ایران می‌توانست وضعیت جبهه­ها را به نفع ایران تغییر دهد لذا عملیات والفجر 8 به منظور تصرف شهر فاو و جلوگیری از دسترسی عراق به شمال خلیج فارس و تهدید بصره ازجنوب در تاریخ 20/11/1364 آغاز گردید. در این عملیات شناورها، بالگردها و هواناوهای نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در منطقه عملیاتی (اروند-خور عبدالله-فاو) بیش از 2000 رزمنده با تجهیزات مربوطه، 250 تن انواع مهمات، 140 دستگاه انواع خودرو و جنگ افزارهای سنگین را در ساحل فاو پیاده و تخلیه نمودند. همچنین در این عملیات، نداجا ضمن انجام مأموریت تجسس و نجات در دهانه اروند‌رود، خورموسی و شمال خلیج فارس، با استقرار سایت رادار و توپخانه سنگین دریایی در مجاورت کارخانه نمک ، حرکات سطحی دشمن در خور عبدالله را کنترل و با اجرای آتش سنگین توپخانه دریایی از تحرکات و اجرای پاتک توسط دشمن در این معابر ممانعت بعمل آورد. نفوذ تیم‌های ویژه تکاوران دریائی در عمق مناطق دشمن و به دست آوردن اطلاعات ارزنده‌ای از وضعیت و استعداد دشمن در تکمیل تحلیل و ارزیابی مفید وضعیت عملیاتی والفجر8 کمک مؤثری در انجام این عملیات ظفرمند بوده است.